Ból gardła to przypadłość, która często towarzyszy infekcjom. Ulgę przynieść mogą m.in. preparaty o działaniu antyseptycznym, które zwalczają przyczynę dolegliwości: bakterie lub wirusy. Właściwe zrozumienie roli leków antyseptycznych w przypadku bólu gardła wymaga zaznajomienia się z pojęciem antyseptyczności.
Antiseptica to określenie, które po raz pierwszy w kontekście naukowym i praktycznym zostało użyte przez szkockiego chirurga Johna Pringle (1707-1782) dla zabiegów i substancji zapobiegających gniciu ran1.
Skuteczna pomoc na gardło – lek bez recepty
W czasach teleporad, kiedy skorzystanie z tradycyjnej wizyty bywa utrudnione, pacjenci coraz częściej sięgają po metody naturalne i leki dostępne w aptekach bez recepty. Dzieje się tak zwłaszcza w sezonie jesienno-zimowym, kiedy łatwo o infekcję gardła. Jeśli mimo stosowania środków bez recepty stan pacjenta się nie poprawia, należy skontaktować się z lekarzem POZ, który ustali przyczynę dolegliwości. W większości przypadków zapalenie gardła ma etiologię wirusową, dlatego warto oprócz leków przeciwbólowych i przeciwgorączkowych stosowanych ogólnoustrojowo, pomyśleć o miejscowo działających preparatach, które wspomagają leczenie bólu gardła: zmniejszając obrzęk i dyskomfort podczas przełykania. Preparaty OTC („over the counter” – bez recepty) mają za zadanie przynieść szybką ulgę zmęczonemu bólem pacjentowi. Na polskim rynku dostępne są m.in.: tabletki do ssania, aerozole, syropy i płyny do płukania gardła. Skład niektórych z nich opiera się na naturalnych wyciągach roślinnych z tymianku, porostu islandzkiego, prawoślazu czy podbiału. Mogą zawierać także witaminę C, cytrynę oraz miód. Część leków na ból gardła to tzw. antyseptyki, które oprócz łagodzenia dolegliwości przyczyniają się do hamowania dalszego rozwoju choroby. Leki z tej grupy zawierają substancje działające miejscowo i zwalczające drobnoustroje.
Antyseptyczne działanie leków na gardło – czym się wyróżnia?
Leki antyseptyczne na gardło likwidują odpowiedzialne za rozwój infekcji i ból patogeny. Wczesne ich podanie może znacznie skrócić czas trwania choroby. Preparaty dostępne na polskim rynku zawierają różne substancje czynne, m.in.: amylometakrezol, alkohol dichlorobenzylowy, flurbiprofen, salicylan choliny, chlorchinaldol, chlorowodorek benzydaminy, chlorek benzoksoniowy, chlorek cetylpirydyniowy, chlorheksydynę, benzokainę lub chlorowodorek lidokainy.
Ich miejscowe działanie zwalczające drobnoustroje zostało udowodnione w badaniach2.
Leki antyseptyczne na gardło – skuteczność
Kontrolowane badania kliniczne potwierdziły skuteczność preparatu złożonego, który zawierał amylometakrezol i alkohol 2,4-dichlorobenzylowy. Oba związki należą do miejscowych antyseptyków. Likwidują z powierzchni błony śluzowej gardła patogeny odpowiedzialne za wywoływanie bólu gardła3. Podane bezpośrednio na błony śluzowe nie są obarczone działaniem ogólnoustrojowym, a zastosowanie ich w formie tabletek do ssania pozwala na osiąganie wysokich stężeń w miejscach zmienionych chorobowo2.
Na aptecznych półkach znaleźć można wiele leków antyseptycznych, których producenci zapewniają o ich potwierdzonej skuteczności. Narodowy Instytut Leków zdecydował się na przebadanie wybranych, ogólnodostępnych leków antyseptycznych. Założenia przyjęte przez NIL uwzględniały antybakteryjne działanie leku, co przekładało się na rzeczywiste zmniejszenie liczby drobnoustrojów. Co najmniej 100 000 – krotny spadek aktywnych bakterii w przeciągu piętnastu minut wykazało pięć leków spośród grupy składającej się z kilkunastu produktów leczniczych. Leki antyseptyczne, które pozytywnie przeszły badanie otrzymały zgodność z normą PN – EN 1040:2006. Norma ta zapewnia, że leki, które ją uzyskały, wykazują rzeczywistą skuteczność antyseptyczną podczas bólu gardła. Tabletki neo-angin® tę normę spełniają, działają na przyczyny likwidując patogeny odpowiedzialne za wywołanie infekcji.
Należy pamiętać, że artykuł nie zastępuje porady lekarskiej, jeżeli objawy choroby nie ustępują, utrzymują się, mimo przyjmowania leków lub pojawiają się inne, niepokojące objawy, należy skonsultować się z lekarzem.
1 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1033606/?page=6
2 Leczenie ostrych stanów zapalnych gardła, Ernest Kuchar, Monika Karlikowska-Skwarnik, Zakażenia XXI wieku 2018; 1(4)
3 Antibacterial activity of selected medicinal products for mouth disinfection in solid form, assessed in accordance with PN-EN 1040, Stefan Tyski, Ewa Bocian, Ewa Mikiciuk, Wanda Grzybowska, Acta Poloniae Pharmaceutica-Drug Research, Vol 74, No.4, p. 1255-1264, 2017.
neo01.2021.12
